Mels Sluyser
Mels Sluyser
1930
De Joods-Nederlandse kunstenaar Mels Sluyser, biochemicus en hoofd van de afdeling tumorbiologie van het Nederlands Kankerinstituut werkte ook aan de Universiteit van Californië en was werkzaam bij het Weizmann Instituut in Rechovot, Israël.
Mels vertaalde ook een aantal verhalen van zijn vader, de bekende auteur Meyer Sluyser, over de voormalige Amsterdamse jodenbuurt, naar het Engels. Hij schreef tal van wetenschappelijke boeken. Tegenwoordig is hij hoofdredacteur van de Internationale vakbladen Anti Cancer Drugs en Apoptosis
talent
Op middelbare leeftijd ontdekte Mels Sluyser zijn passie voorhet schilderen; Mels kreeg een waterverfsetje cadeau, waarmee hij door vakjes in te vullen een schilderijtje maakte en voelde hij dat hij talent had.
het joodse volksleven
Hij begon te schilderen en is nooit meer opgehouden. In het begin schilderde hij nog van alles, maar in de loop der tijd werd het thema het joodse volksleven. Naarmate de leeftijd vorderde werd hij zich meer en meer bewust van zijn joodse wortels en schildert deze.
invloed vader
Mels groeide op met de verhalen van zijn vader, Meyer Sluyser. -Een uitgebreide biografie over zijn vader staat onderaan dit artikel- Zijn vader schreef boeken over het joodse leven van voor de oorlog in Amsterdam. Mels laat zich nu, decennia later, nog steeds inspireren door die verhalen;
“Omdat mijn vader die verhalen schreef, maak ik nu onwillekeurig deze schilderijen. Als Jood moet je iets nalaten.”
‘Mijn schilderwerk lijkt onwillekeurig op de verhalen die hij schreef over de vooroorlogse jodenbuurt van Amsterdam. Mijn vader was indertijd behalve journalist en radiocommentator een gevierd schrijver van talloze boeken over het joodse leven van weleer. Er was toen een hoop armoe en ellende, maar door de saamhorigheid en de typisch joodse gein ontstond er een sfeer waarnaar je nu met heimwee terug kan verlangen”.
nesjomme
Het werk van zowel vader als zoon getuigt van ‘nesjomme’, ofwel een ‘joodse ziel’. De ‘nesjomme’ van Mels Sluyser bestaat uit een groot inlevingsvermogen in het leven van de kleine joodse luyden, de mensen zonder poespas of kapsones.
WO II
De familie van Mels kwam hevig geschonden uit de oorlog. Zelf bracht hij, met zijn zusje en ouders, de oorlogsjaren door in Engeland, maar bij terugkomst bleek het grootste deel van hun familie uitgemoord;
“Van mijn moeders kant waren er nog vier over, van mijn vader was alles weg.”
“ Mensen weten niet meer hoe het was. Dit is een manier om mensen te laten bestaan, je roept iets terug.”
relatie
Helen Goote en Mels Sluyser ontmoeten elkaar bij het blad Tijdschrift Kanker waar Sluyser hoofdredacteur is en Goote zich aanmeld als freelancer. Ze zijn inmiddels samen, sinds 1984, en wonen in Huizen. Samen schreven ze de roman ‘Een plan van onbeschrijfelijke grootheid’ over een naoorlogs Joods gezin dat de gevolgen van het heroplevend antisemitisme ervaart.
verantwoordelijkheid
Mels is nu 87 en schildert hij in hoog tempo door. Zijn drang om vast te leggen is groot, hij voelt de verantwoordelijkheid van het doorgeven. “Ik heb haast, ik weet niet hoeveel jaren ik nog heb.”
Zie hier Meyer zelf aan het woord.
exposities
Mels Sluyser exposeerde op diverse plaatsen in Nederland waaronder het Joods Historisch Museum in Amsterdam, het Sjoelmuseum van Elburg, Galerie Lauswolt in Olterterp (Friesland), Museum Land van Valkenburg, Kunstzalen A.Vecht in de Nieuwe Spiegelstraat in Amsterdam, het Etty Hillesum Centrum in Deventer, Kunsthandel Studio 2000 (Blaricum) toonde zijn werk op de Kunstbeurs PAN (RAI, Amsterdam). Uitgeverij Bekking en Blitz bracht series ‘Museum Cards’ van zijn werk. Onder de titel ‘Hun lach klinkt van zover’ exposeerde hij ook in Antwerpen. zie ook hieronder het interessante verhaal van zijn vader, Meyer Sluyser.
bron: melssluyser.com / nhnieuws.nl / crescas.nl
film: nhnieuws.nl / foto: nhnieuws.nl
De vader van Melle Sluyser;
Meyer Sluyser
Amsterdam 1901 – 1973 Bussum
Sluyser was een Nederlandse radiocommentator, VARA-kopstuk, journalist en schrijver die na 44 jaar brak met de omroepvereniging.
Melle; “Na het zaterdagse 6 uur nieuws op de VARA-radio gaf mijn vader zijn ‘commentaar op het nieuws’, steevast afsluitend met de woorden “en ik wens u smakelijk eten luisteraars”.
In Joodse kringen stond hij bekend als de ‘kippensoep-versjteerder’, omdat hij onder het avondeten vooral pessimistische geluiden over de wereldgebeurtenissen liet horen”.
Nederlandse radiocommentator
Sluyser was een Nederlandse radiocommentator, VARA-kopstuk, journalist en schrijver. Afkomstig uit een joods-socialistisch gezin, sloot hij zich op dertienjarige leeftijd bij de Arbeiders Jeugd Centrale aan en vanaf zijn achttiende werd hij lid van de SDAP.
opleiding en werk
Na de driejarige MULO en diverse kantoorbaantjes werd Sluyser in 1919 tolk bij de Internationale van Werklieden in Overheidsdienst.
liddmaatschap VARA
In 1926 werd Sluyser lid van de zojuist opgerichte VARA. Daarna ging het snel: vanaf 1927 bekleedde hij verschillende bestuursfuncties bij de VARA, zoals het voorzitterschap van de afdeling Amsterdam en lid van het hoofdbestuur. Sluyser streed namens de VARA fanatiek voor meer zendtijd, en tegen overheidscensuur op de omroep. In 1932 was hij de motor (en de scenarist) van de VARA-film “Stuwing”, een van de eerste Nederlandse geluidsfilms.
redacteur
Sluyser was niet alleen bij de radio, maar ook bij de krant actief. Hij was redacteur van het sociaaldemocratische dagblad Het Volk en schreef onder andere opzienbarende artikelen over het lot van de joodse minderheden in Europa.
landelijke campagne tegen het nationaalsocialisme
Als leider van het Bureau van Actie en Propaganda voerde Sluyser tussen 1933-1939 een landelijke campagne tegen het nationaalsocialisme.
WO II
In 14 mei 1940 wist vader Sluyser met zijn gezin via IJmuiden met groot geluk naar Engeland te ontkomen.
chef Radioluisterdienst
Daar wist hij van zijn radio-achtergrond te profiteren en werd chef van de Radioluisterdienst, die berichten uit Nederland voor de Nederlandse regering in Londen analyseerde. Sluyser schreef teksten voor het radiocabaret ‘De Watergeus’, en leidde het programma ‘De Flitspuit’, dat een jaar lang grote bekendheid kreeg bij luisteraars in bezet Nederland. Daarnaast bedacht hij de naam ‘Radio Oranje’ voor het Nederlandstalige BBC programma. Voor de eerste radio uitzending van Radio Oranje zie hier
lid van de Buitengewone Raad van Advies
In juni 1942 werd Sluyser als enige sociaal-democraat benoemd tot lid van de Buitengewone Raad van Advies die de Nederlandse regering en Koningin adviseerde over wat er na de oorlog in Nederland diende te gebeuren. Hij drong er (aanvankelijk als enige) op aan dat het in 1940 zittende Nederlandse parlement, aangevuld en gezuiverd, bij de bevrijding van het land zijn functie diende te hervatten. Het vervolgens in deze geest uitgebrachte meerderheidsadvies had Sluyser opgesteld.
Het Vrije Volk
In november 1944 keerde hij terug naar het bevrijdde deel van Nederland, waar hij betrokken was bij de oprichting van het socialistische dagblad Het Vrije Volk. Daar werd hij adjunct-chef Hij leverde wekelijks Commentaar op het nieuws.
De Groene Amsterdammer
Ook bij De Groene Amsterdammer had hij een column. Vanaf 1951 leidde hij vier achtereenvolgende verkiezingscampagnes van de PvdA. Hij was het brein achter de verkiezingstournee die Willem Drees maakte per helikopter, een unicum voor die tijd.
Er bestaat een Spotprent van Albert Funke Küpper met Meyer Sluyser (1901-1973) in het midden afgebeeld, die een complot tussen de Telegraaf (Holdert) en de AVRO (Vogt) bloot legt om “de VARA om zeep te helpen”
einde VARA
Aan zijn tijd bij de VARA kwam na 44 jaar een tumultueus einde. Sluyser kon zich niet verenigen met de invloed van Nieuw-Links bij de omroep, en verdween uit het bestuur. De oorkonde die hem als “lid van verdienste” werd uitgereikt stuurde hij boos terug.
schrijver
Hij bleef actief als schrijver van veel succesvolle bundels o.a. zijn tijd bij de omroep en over het gewone leven in de vooroorlogse Amsterdamse jodenbuurt.
uitreiking
In 1965 werd hij officier in de Orde van Oranje-Nassau.
bron: bnnvara.nl / wikipedia